Alkoholizm, narkomania, zakupoholizm. Te uzależniania dotykają zdecydowanie za dużej części społeczeństwa. Terapia uzależnień ma na celu pomagać pacjentom uporać się ze swoimi nawykami. Może jej podlegać każdy rodzaj uzależnienia. Udanie się do specjalisty to dla osoby uzależnionej trudna decyzja do podjęcia. Wywołuje niechęć do przyjęcia pomocy, a tym bardziej do zmiany stylu życia i przeciwstawieniu się chorobie. Warto jednak przezwyciężyć ten lęk i skorzystać z oferowanej pomocy. Jak wygląda terapia uzależnień?

Terapia uzależnień – co to jest?

Jedynym skutecznym i właściwym sposobem na zatrzymanie uzależnienia od alkoholu, narkotyków czy leków jest kompleksowe, które rozpoczyna się od przerwaniem ciągu picia, brania i detoksykacją organizmu. Abstynencja jest warunkiem niezbędnym do dalszego leczenia uzależnień. Terapia uzależnień rozpoczyna się od kilkutygodniowego intensywnego programu terapeutycznego. Terapia uzależnień powinna się składać zarówno z terapii indywidualnej, jak i grupowej. Terapia uzależnienia pozwala na uporządkowanie i wypracowanie radzenia sobie we wszystkich istotnych sferach życia: życie uczuciowe, duchowe, relacje z ludźmi, zdrowie. Tego typu postępowanie zatrzymuje postęp choroby i sprawia, że jakość życia osoby uzależnionej znacznie się poprawia.

Cele terapii

Do niedawna jedynym celem terapii uzależnienia od alkoholu była całkowita abstynencja. I choć według różnych standardów leczenia alkoholizmu abstynencja nadal jest najbardziej zalecanym i pożądanym celem terapeutycznym, to istnieją także programy terapeutyczne ukierunkowane na inne cele: ograniczenie picia oraz redukcję szkód. Kładzie się nacisk na poprawę funkcjonowania psychospołecznego oraz wzbudzanie bardziej prozdrowotnej postawy życiowej, nastawionej na troskę o siebie i relacje z innymi. Podstawowym celem terapii uzależnienia jest zatem zainicjowanie i utrzymanie zmian w kierunku procesu zdrowienia. Ze względu na to, że uzależnienie jest zaburzeniem zagrożonym nawrotami, terapia pomaga pacjentowi zrozumieć swój stan emocjonalny oraz schematy reagowania i zachowania, które mogą podtrzymywać uzależnienie.

Przebieg terapii krok po kroku

Pierwszym krokiem w kierunku zdrowienia jest wzbudzenie w osobie uzależnionej motywacji do podjęcia terapii. Nie jest to łatwe zadanie – często powolne, stopniowe wskazywanie konsekwencji picia nie wystarcza i konieczna jest tzw. „interwencja”. Stanowi ona spotkanie kilku osób bliskich nałogowcowi, które w stanowczy sposób uświadomią mu fakty związane z jego chorobą. Kolejnym etapem, stanowiącym właściwy początek leczenia, jest tzw. terapia podstawowa. Zwykle odbywa się ona na oddziale leczenia uzależnień lub w poradni o podobnym profilu. Cechami charakterystycznymi dla tej fazy są duża intensywność zajęć terapeutycznych, przewaga spotkań grupowych nad indywidualnymi oraz dość schematyczny program spotkań bazujący na programie placówki, w której się odbywają. Leczenie stacjonarne odbywa się w grupach liczących od siedmiu do czternastu osób, trwa od pięciu do ośmiu tygodni.

Należy wpłynąć na psychikę alkoholika za pomocą nowych informacji i rozmów, a także wyposażyć go w narzędzia potrzebne do zmiany sposobu myślenia i reagowania. Faza terapii podstawowej ma dwa etapy połączone z odmiennymi celami. Pierwszym jest analiza destrukcji alkoholowej, czyli uświadomienie pacjentom skutków ich nałogowego picia w różnych sferach życia. Drugim etapem tej fazy jest nauka umiejętności potrzebnych do trzeźwego życia. Pacjent zostaje wyposażony w wiedzę i umiejętności ułatwiające zachowanie abstynencji od alkoholu oraz powrót do „normalnego” funkcjonowania psychologicznego i społecznego. Kontynuacja leczenia nazywana jest terapią pogłębioną, trwa ok. dwudziestu dwóch miesięcy i polega na indywidualnych spotkaniach z terapeutą, grupą wsparcia oraz warsztatach terapeutycznych. Sesje te są zwykle mniej schematyczne, a program terapeutyczny jest elastyczny i na bieżąco dostosowywany do aktualnych potrzeb chorego.